برای انتخاب یک کفش مناسب، نیاز است که ابتدا با اجزای تشکیل‌دهنده آن به ویژه زیره کفش آشنا شوید؛ چرا که زیره مهم‌ترین عامل در هر کفش است و تاثیر مستقیم بر سلامت شما دارد. 

ساختمان کلی کفش:

به طور کلی کفش‌های زنانه و مردانه از دوبخش تشکیل شده‌اند.

1. بدنه: قسمت اصلی ساختمان کفش است. همچنین آسترکشی کفش شامل این قسمت می‌باشد.
2. زیره کفش: به قسمت زیرین و بیرونی کفش که بدنه را بر روی آن قرار می‌دهند، زیره کفش می‌گویند. از عوامل اصلی زیره که بر راحتی، وزن و استقامت تاثیر دارند، می‌توان به جنس و حالت آن اشاره کرد.

تفاوت کفی کفش با زیره:

کفی نوعی پوشش است که در داخل کفش به کار رفته و در تماس مستقیم با پای شما است. در صورتیکه که زیره در تماس مستقیم با زمین است.

تعریف زیره کفش:

ابتدایی‌ترین زیره مربوط به قرن‌ها پیش می‌باشد. این زیره از یک نوار ماده‌ای با انعطاف‌پذیری کمی تشکیل شده است که با یک بند آن را به کفش بسته و در جای خود ثابت می‌کردند. همچنین قابل ذکر است که این زیره‌ کفش ابتدایی اساس ساخت زیره‌های امروز است. زیره از اصلی‌ترین اجزای یک کفش به حساب می‌آید. ولی برخلاف اینکه در انتخاب یک کفش مناسب اهمیت بالایی دارد، بیشتر افراد آن را نادیده می‌گیرند. این بخش در قسمت زیرین کفش قرار گرفته و با زمین تماس مستقیم دارد. زیره کفش از موادهای مختلفی تشکیل می‌شود و این امکان وجود دارد که مواد به کار رفته در زیره با سایر بخش‌های کفش متفاوت باشد. در برخی موارد زیره کفش را به طور اختصاصی و جدا از سایر اجزای دیگر کفش با چند نوع مواد اولیه تهیه می‌کنند؛ چرا که با این کار زیره از ویژگی‌های بیشتری برخودار می‌شود. همچنین قابل ذکر است که تبریز از بهترین تولیدکنندگان زیره کفش در ایران است که انواع زیره اعم از زنانه، مردانه، بچه‌گانه، پاشنه بلند و... تولید می‌کند. همچنین در این شهر زیره‌ها به صورت اسنفجی، کرپ، اسپرت و... نیز یافت می‌شود.

نقش زیره کفش:

خوب است بدانید زیره کفش برخلاف ظاهرش، نقش‌های ظاهری و عملکردی زیادی دارد که بر سلامت شما نیز تاثیرگذار است. در نتیجه در زیر به برخی از نقش‌های زیره پرداخته شده است.

1. محافظت از پا:

محافظت از مهم‌ترین نقش‌های یک زیره کفش است‌. این محافظت به شکل‌های مختلفی اتفاق میافتد:

1. جلوگیری از ورود رطوبت به داخل کفش و آسیب ندیدن کف پا بر اثر آن
2. جلوگیری از برخورد اشیای تیز و سخت یا سنگ ریزه‌ها با پای شما
3. ایجاد اصطکاک مناسب در مکان‌های لیز و جلوگیری از لیز خوردن
4. دفع ضربه و یا شوک‌های خارجی که در این قسمت هر چه زیره به کار رفته در کفش مقاوم‌تر باشد، شوک و یا ضربه‌های بیشتری را دفع می‌کند
5. راحتی کفش:

اگر در هنگام راه رفتن و یا ایستادن احساس راحتی کردید، این احساس به خاطر وجود زیره است. نیمی از این راحتی به دلیل نرمی و جنس زیره کفش می‌باشد و نیمی دیگر با منعطف بودن زیره در هنگام راه رفتن ارتباط دارد. به این صورت که هر چه زیره کفش منعطف‌تر، آن کفش برای پیاده‌روی مناسب‌تر است.

3. مقاومت و ماندگاری کفش:

از دیگر عوامل مهم در زیره کفش که تعیین‌کننده عمر و ماندگاری آن می‌باشد، طراحی درست زیره به منظور تحمل وزن افراد و همچنین ساییده نشدن در طول زمان است.

4. ظاهر و زیبایی کفش:

زیره در ظاهر یک کفش نقش مهمی را ایفا می‌کند. به طوریکه در برخی موارد افراد، کفش را به علت زیره زیبای آن می‌خرند. از تفاوت‌هایی که بین خریدار معمولی و خریدار با دقت می‌توان نام برد این است که در هنگام خرید، خریدار با دقت برخلاف خریدار معمولی به جنس زیره و ویژگی‌هایی که دارد اهمیت می‌دهد. کفش‌های این افراد معمولا ماندگاری بیشتری دارد، همچنین پا و ستون فقرات آن‌ها به خاطر انتخاب کفش مناسب کمتر آسیب می‌بیند. بنابراین خوب است که اطلاعات خود را در رابطه با طراحی انواع زیره و ویژگی‌های هر کدام افزایش دهید.

انواع زیره کفش:

زیره‌های کفش دارای جنس‌های مختلفی بوده که هر کدام با توجه به ویژگی‌هایی که دارند، برای یک مکان خاص و یا یک فصل خاص تولید می‌شود. اگر قصد دارید که با انواع زیره کفش و ویژگی‌های آن آشنا شوید، در ادامه همراه چرم رجحان باشید.

1. زیره کفش PU(پلی یورتان)
2. زیره کفش EVA
3. زیره کفش لاستیکی(Rubber)
4. زیره کفش TPU
5. زیره کفش PVC
6. زیره کفش ترمو(Termo)
7. زیره کفش چرم(زیره میکرولایت)
8. زیره کفش نیولایت
9. زیره کفش استایرن بوتادی ان استاین(SBS)
10. زیره کفش ویبرام

زیره کفش PU(پلی یورتان):

PUمخفف عبارت Poly Urethane (پلی یورتان) می‌باشد. برای تهیه و تولید این نوع زیره نیاز است که دو ماده پلی ال و ایزوسیانات در فشار بالا و در دستگاه تزریق با هم ترکیب کرد. کفش‌های دارای زیره PU را می‌توان به صورت طولانی مدت استفاده کرد، چرا که این زیره‌ها به علت چگالی پایین سبک بوده و دارای عمری طولانی هستند. انعطاف‌پذیری بالا، عایق حرارتی مناسب در برابر سرما و مقاومت بالای آن در برابر رطوبت و لغزش ویژگی‌های دیگر زیره PU می‌باشد. همچنین خوب است بدانید که زیره‌های PU خیلی کم دچار شکستگی می‌شوند و براساس آمار استاندار جهانی فقط 10 درصد احتمال شکستگی این زیره وجود دارد. از انواع این زیره می‌توان پلی‌اتری و پلی‌استری را نام برد. زیره بسیاری از کفش‌های ایمنی از نوع زیره PU است؛ زیرا این زیره مقاوت بالایی در برابر مواد شیمیایی دارد. قابل ذکر است که زیره PU دارای درجه سختی کمتری نسبت به لاستیک نیتریل بوده و همین ویژگی عامل جذب شوک‌های فشاری است. نکته آخر اینکه زیره کفش PU بیشتر در کفش‌های مردانه به کار می‌رود.

برای دیدن نمونه های کغش با زیره PU می توانید به محصولات زیر سریزنید:

کفش روزمره مردانه رجحان مدل 7196A

زیره کفش EVA:

زیره EVA برگرفته از عبارت Ethyl Vinyl Acetate است که بیش از 70 درصد کفش‌ها را شامل می‌شود. این زیره را از مواد بسیار نرمی تولید می‌کنند. روش دیگر تولید آن تزریق قالبی و اکستروژن است. برای جلوگیری از تغییر شکل زیره EVA و همچنین افزایش مقاومت آن در برابر حرارت، از ترکیب لاستیک و TPU با مواد تشکیل دهنده بهره می‌برند. در صورت به کار نبردن این ترکیب، مقاومت زیره در برابر لیز خوردن در سطوح لغزنده و مرطوب کاهش می‌یابد. از ویژگی‌های زیره EVA می‌توان به نرم بودن، انعطاف‌پذیری، کشش و رنگ‌پذیری آن اشاره کرد. به همین علت این زیره بیشترین کاربرد را در کفش‌های راحتی دارد. همچنین زیره EVA دارای ویژگی‌های دیگری هم بوده که شامل عایق مناسب در برابر حرارت، مقاوم در برابر شکستن(اصلا نمی‌شکند)، اصطکاک و سایش متوسط می‌شود. در کفش‌های ورزشی زیره کفش EVA  به کار رفته است؛ چرا که یکی از قابلیت‌های آن تحمل شوک و ضربه‌های شدید می‌باشد. خوب است بدانید که اغلب برای ساخت و تولید آسترکفش، کفی‌کفش و روکش جوراب نیز از EVA کمک می‌گیرند. قابل ذکر است در افراد با وزن بالا این امکان وجود دارد که زیره EVA کفش آن‌ها له شود و علت این اتفاق نرمی زیاد این زیره‌ها است.

برای دیدن نمونه های کغش با زیره EVA می توانید به محصولات زیر سریزنید:

تشخیص PU از EVA:

از آنجایی که انعطاف‌پذیری EVA بیشتر از PU است، برای تشخیص این دو از هم کافیست در هنگام خرید، کفش را کمی خم کنید. اگر که کفش به راحتی خم شد یعنی زیره آن از جنس EVA بوده و اگر خم‌کردن آن کمی سخت بود، یعنی زیره کفش مورد نظر شما PU است.

زیره کفش لاستیکی(Rubber):

گاهی در هنگام خرید در قسمت اطلاعات کفش به کلمه Rubber  یا RB برخورد می‌کنید، این کلمه به این معناست که آن کفش از زیره لاستیکی تشکیل شده است. زیره‌های لاستیکی از مواد بازیافتی و با کمک قالب پرس داغ تهیه و تولید می‌شود. ویژگی‌های بارز این زیره که می‌توان به آن اشاره کرد عبارتنداز:

1. اصطکاک بسیار بالا
2. غیرقابل شکستن
3. غیر قابل سایش
4. قدرت انعطاف‌پذیری زیاد
5. استحکام بالا
6. ضد آب بودن

همچنین شایان به ذکر است که زیره لاستیکی دارای وزن سنگینی است. به همین علت از آن در ساخت کفش راحتی استفاده نمی‌کنند. بنابراین توصیه می‌شود که آن را برای انجام کارهای روزمره انتخاب نکنید. اما برای ساخت کفش‌های کوهنوردی از زیره لاستیکی یا Rubber کمک می‌گیرند؛ چرا که دارای استحکام و انعطاف پذیری بالا است. اگر در هنگام راه رفتن صدایی شنیدید، این صدا کاملا طبیعی بوده و به علت اصطلاک ایجاد شده بین لاستیک با سطح صیقلی و صاف است.

انواع زیره لاستیکی:

این زیره عمدتا از لاستیک ولکانیزه می‌باشد که در ادامه به انواع آن پرداخته شده است.

1. لاستیک طبیعی(Natural Rubber یا NR ): دارای دو ویژگی مهم است که باعث حفظ شکل آن می‌شوند. این دو ویژگی شامل کشش برجسته و دمای پایین است. زیره NRنسبت به PVC مقاومت بیشتری در برابر لغزش، سوراخ شدن و برش دارد. خوب است بدانید که زیره لاستیک طبیعی مقاومت خود را در برابر حلال‌های نفت و روغن از دست می‌دهد. از زیره پلاستیکی در ساخت چکمه‌های ایمنی استفاده می‌شود. بهتر است از این چکمه‌ها در مواردی مانند فرآوری مواد غذایی، حمل و نقل، تاسیسات، ساختمان سازی، صنایع عمومی، شهرداری‌ها و کشاورزی استفاده کنید.
2. لاستیک بوتادین استایرن(Styrene Butadiene Rubber یا SBR): از رایج‌ترین و ارزان‌ترین لاستیک‌های مصنوعی به شمار می‌رود. برای استفاده از آن باید به ساختارش مواد تقویت‌کننده اضافه کنید؛ چرا که از ساختاری بسیار ضعیف تشکیل شده است. خوب است بدانید از مقاومت و سایش کمی نسبت به لاستیک طبیعی برخورد است. در آخر قابل ذکر است که از این زیره برای ساخت کفش‌های ورزشی، راحتی و غیر رسمی بهره می‌برند.
3. لاستیک نیتریل(Acrylonitrile-butadiene rubber یا NBR): اسم اصلی آن اکریلونیتریل بوتادین می‌باشد که از موادی مانند بوتادین و اکرونیتریل تشکیل شده است. کاربرد آن بیشتر برای کفش‌های ایمنی بوده و زمانی از این کفش‌ها استفاده می‌کنند که نیاز به مقاومت بالایی در برابر بنزین و روغن‌های نفتی است. مقاومت زیره لاستیک نیتریل در برابر اسیدها و بازها خوب و در برابر کتون‌ها و استون ضعیف می‌باشد. همچنین قابل ذکر است که مقاومت آن در درجه حرارت پایین کمتر از لاستیک طبیعی است.
4. لاستیک کلروپرن(Chloroprene Rubber یا CR): نئوپرن‌ها یک خانواده بزرگ از لاستیک‌های مصنوعی را تشکیل می‌دهند. مقاومت این نوع لاستیک در برابر آتش، اکسیداسیون و روغن‌ها بیشتر از لاستیک طبیعی است. توصیه می‌شود از زیره CR در هنگام شوک یا ضربه به ویژه در فصل زمستان استفاده نشود؛ چرا که در دمای پایین نسبت به زیره لاستیک طبیعی از انعطاف‌پذیری کمی برخوردار است. قابل ذکر است برای تولید کفش‌های ایمنی از زیره لاستیک کلروپرن کمک می‌گیرند. از این کفش‌ها می‌تونید در مواقعی همچون فرآوری موادغذایی، تصفیه روغن نباتی، تولید مواد شیمیایی و پاکسازی زباله‌های خطرناک استفاده کنید.

زیره کفش ترموپلاستیک (TPU):

این نوع زیره از ترکیب مواد پی وی سی و پلی یورتان تولید و تهیه می‌شود. ترکیب این مواد باعث شده است زیره TPU مقاومت سایشی و انعطاف‌‌پذیری بالایی پیدا کند. وزن این زیره بسیار سبک‌تر از زیره‌های پی وی سی و زیره لاستیکی است. قابل ذکر است که این زیره نمی‌شکند و همچنین امکان سایش نیز ندارد. خوب است بدانید که به علت اصطکاک بالایی که دارد برای عبور از سطوح لغزنده بسیار مناسب است ولی به یاد داشته باشید که این موضوع در مورد بنزین صدق نمی‌کند. عایق بودن و قابلیت کشسان از دیگر ویژگی‌های زیره ترموپلاستیک است.

زیره کفش PVC:

کلمه PVC از مخفف کردن عبارت Poly Vinyl Chloride به دست آمده  و امروزه تبدیل به یکی از بهترین‌ عایق‌ها در کفش‌های مختلف شده است. از آنجایی که ماده PVC دارای یک پلیمر سخت می‌باشد، برای بهره‌مندی از زیره PVC، باید به آن موادی را اضافه کرد تا نرم‌تر شود. زیره PVC دارای وزن سبکی است. از این رو بیشتر در تولید دمپایی‌ها و کفش‌هایی با کیفیت متوسط کاربرد دارد. مقاومت در برابر شکستگی(در زمستان امکان شکستگی دارد)، دارا بودن سایش کم، عایق حرارتی و اصطکاک متوسط از ویژگی‌هایی است که در زیره PVC یافت می‌شود. از کاربرد دیگر آن جایگزینی به جای چرم است. این جایگزینی منجر به تولید کفش‌های بیشتر و متنوع‌تر با قیمت‌های مناسب‌ شده است. خوب است بدانید که زیره PVC به کار رفته در کفش‌های زمستانی کمی سفت‌تر از کفش‌های تابستانی می‌باشد. نکته آخر اینکه زیره PVC قابلیت شکل‌پذیری نیز دارد.

زیره کفشTermo:

این زیره از ترکیب موادی مانند پلی یورتان و پی وی سی (PU و PVC) تولید می‌شود. زیره Termo با توجه به چگالی متوسطی که دارد، تقریبا از وزن سبکی برخوردار است. عایق حرارتی مناسب در برابر سرما و گرما(قابل استفاده در هر فصلی)، اصطکاک بالا(قابل استفاده در سطوح لغزنده)، انعطاف‌پذیری بالا، غیر قابل سایش و شکسته شدن از ویژگی‌هایی است که می‌توان برای این زیره در نظر گرفت. البته قابل ذکر است که زیره Termo در برابر بنزین اصطکاکی نداشته و لیز می‌شود. از موارد دیگری که زیره Termo در آن به کار رفته است، می‌توان به صندل‌ها و دمپایی‌ها اشاره کرد.

برای دیدن نمونه های کغش با زیره Termo می توانید به محصولات زیر سریزنید:

کالج زنانه رجحان مدل 5247E

کفش اسپرت زنانه رجحان مدل 5246G

زیره کفش چرم(زیره میکرولایت):

زیره چرمی از گران‌ترین و آسیب‌پذیرترین زیره‌ها بوده که از پوست گاو و گاومیش تهیه و تولید می‌شود. از بیشترین کاربردهای آن می‌توان به استفاده در کفش‌های مجلسی و رسمی اشاره کرد. ویژگی‌های زیره چرمی عبارتند از:

1. دارای وزن سنگین
2. قدرت اصطکاک ضعیف
3. امکان داشتن سایش
4. غیرقابل شکستن
5. عایق حرارتی مناسب در تابستان و عایق حرارتی نامناسب در زمستان(به خاطر گردش هوا و جذب آب محیط)

زیره چرم علاوه بر ویژگی‌هایی که در بالا گفته شد، دارای ویژگی دیگری هم است که در بقیه زیره‌ها وجود ندارد و آن ویژگی قابلیت تنفس چرم و وجود گردش هوا است؛ چرا که همین گردش هوا در سلامت پا نقش مهمی ایفا می‌کند. همچنین قابل ذکر است که کفش‌هایی با زیره چرمی، مناسب افرادیست که پاهایشان در کفش دچار تعریق می‌شود؛ زیرا این زیره دارای قدرت جذب تعریق بالایی است.

زیره کفش نیولایت:

زیره‌ نیولایت دارای وزن بالایی بوده و از موادی تولید می‌شود که برگرفته از لاستیک است. این زیره بیشتر در ساخت کفش‌های اسپرت کاربرد دارد. از ویژگی‌های بارز آن می‌توان به اصطکاک ضعیف، قابلیت سایش، قابلیت شکستن و عایق حرارتی مناسب در برابر سرما(توصیه می‌شود که در تابستان از آن استفاده نکنید) اشاره کرد.

زیره کفش استایرن بوتادی ان استاین(SBS):

استایرن بوتادی ان یک مونومر است که وقتی در کنار هم قرار بگیرند، به یک پلیمر تبدیل شده و زیره SBS تولید می‌شود. همچنین در تولید زیره SBS، ترکیب بلوک‌های پلی استایرن و پلی بوتادی ان نیز به کار رفته است که هرکدام نقش خاصی را ایفا می‌کنند؛ به عنوان نمونه پلی استایرن باعث افرایش سختی زیره و پلی بوتادی ان باعث چسبندگی و یکپارچگی زیره SBS می‌شود. نکته مهم در اینجا این است که باید حواستان به نسبت ترکیب استایرن به بوتادی ان باشد. یعنی حد مجاز استفاده از استایرن در ترکیب، حدود ۲۹ تا ۵۵ درصد می‌باشد؛ که اگر این مقدار رعایت نشود، باعث سفت شدن زیره( استفاده بیشتر از حد مجاز) و یا تبدیل زیره به گرید نرم( استفاده کمتر از حد مجاز) می‌شود.

زیره کفش ویبرام:

ابتدا کفش‌های کوهنوردی زیره‌ نرمی داشتند. به طوریکه تنها برای استفاده در مسیرهای هموار مناسب بودند؛ زیرا اگر از آن در مسیرهای دشوار استفاده می‌کردند، زیره کفش دچار شکستگی می‌شد. با این توصیف کسی نتوانسته بود که به قله‌ای صعود کند. تا اینکه ویتاله برامانی دست به کار شد و برای کفش‌های کوهنوردی زیره‌ای جدید ساخت. زیره تولید شده توسط برامانی به گونه‌ای بود که در هر دو مسیر(هموار و دشوار) به خوبی عمل می‌کرد و پس از آن در سال 1954 اولین صعود به قله با کفش‌های برامانی به ثبت رسید. این زیره تولید شده امروزه به زیره ویبرام معروف است.

جمع بندی نهایی:

اکنون با توجه به مطالب بالا و آنچه که تا به الان آموخته‌اید، نوبت آن رسیده است که کفشی مناسب با نیاز خود انتخاب کنید، همین حالا میتوانید به صفحه محصولات کفش چرم مراجعه کنید و کفش مناسب خود را ثبت سفارش کنید.